Κορυφαίες προτεραιότητες
1- Η ευστάθεια των υπογείων στοών
Αυτό είναι θέμα υψίστης σημασίας, ειδικά στην περίπτωση του λατομείου των Νυμφών, σε ορισμένα τμήματα του οποίου έχουν εντοπιστεί γεωτεχνικές αστοχίες που εγείρουν ανησυχίες για την ευστάθεια των στοών και την ασφάλεια των επισκεπτών.
Το θέμα είναι αποκλειστική αρμοδιότητα του Υπουργείου Πολιτισμού και χαιρόμαστε που ξεκίνησαν οι απαραίτητες ενέργειες μετά από μακρά περίοδο προπαρασκευαστικών εργασιών από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων και εμάς τους ίδιους. Η πρώτη φάση περιλαμβάνει τρισδιάστατη ψηφιακή τοπογραφική αποτύπωση και γεωλογική έρευνα των υπογείων στοών από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και βρίσκεται σε εξέλιξη με την πρακτική μας υποστήριξη.
Παράλληλα, προετοιμάζουμε τη δεύτερης φάση, συμπεριλαμβανομένης της συγκέντρωσης των απαραίτητων οικονομικών πόρων. Αυτό είναι ένα κρίσιμο βήμα, καθώς θα περιλαμβάνει την αξιολόγηση της σταθερότητας και θα προσδιορίζει την πιθανώς αναγκαία υποστύλωση τμημάτων των στοών ή άλλα απαραίτητα διορθωτικά μέτρα. Και οι δύο φάσεις αναμένεται να ολοκληρωθούν έως το τέλος του 2022.
Φωτογραφίες από τις εργασίες πεδίου στα αρχαία λατομεία της ομάδας του καθηγητή Β. Μαρίνου από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο.
2- Το θέμα της ιδιοκτησίας
Τα υπόγεια λατομεία ανήκουν στο Ελληνικό Δημόσιο αλλά η επιφανειακή έκταση του αρχαιολογικού χώρου είναι ιδιοκτησία διαφόρων ιδιωτών. Η απαλλοτρίωση των κυριότερων γεωτεμαχίων από το Υπουργείο προχωρά με πολύ αργό ρυθμό.
Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, το θέμα της ιδιοκτησίας έλαβε μεγάλη δημοσιότητα λόγω της πρότασης της εταιρείας που εκμεταλλεύεται τα γειτονικά σύγχρονα λατομεία να αγοράσει το γεωτεμάχιο που περιλαμβάνει την είσοδο του λατομείου των Νυμφών. Αυτό αποδείχθηκε αμφιλεγόμενο καθώς πολλά παριανά σωματεία επισήμαναν πιθανή σύγκρουση συμφερόντων στην παρέμβαση αυτής της εταιρείας, δεδομένου ότι η λειτουργία της ενέχει δυνητικά κινδύνους για την ευστάθεια των υπογείων στοών. Τον Αύγουστο, το Δημοτικό Συμβούλιο αποφάσισε να επιδιώξει τη μακροχρόνια μίσθωση της έκτασης ως την πιο πρόσφορη λύση.
Η ΑΜΚΕ βρίσκεται σε επαφή με όλες τις πλευρές – Υπουργείο, Δήμο και ιδιώτες – για να παράσχει πρακτική υποστήριξη, μεταξύ άλλων μέσω νομικών συμβουλών και συγκέντρωσης οικονομικών πόρων, για να βγούμε από το αδιέξοδο και να περάσει η έκταση σε δημόσιο φορέα το συντομότερο δυνατό.
Υπάρχει σαφής ανάγκη για ένα στρατηγικό πλαίσιο για τη δημιουργία του αρχαιολογικού και πολιτιστικού πάρκου στον κηρυγμένο αρχαιολογικό χώρο στο Μαράθι. Έχουμε προτείνει να βασιστούμε σε προηγούμενες μελέτες, επεκτείνοντας και προσαρμόζοντάς τες ώστε τα υπόγεια λατομεία να είναι το επίκεντρο του πάρκου και προβλέπουμε μια συμμετοχική διαδικασία και εκτεταμένη δημόσια διαβούλευση.
Το Γενικό Στρατηγικό Σχέδιο (master plan) θα καθορίσει τις χρήσεις γης και κτιρίων, το σύστημα κυκλοφορίας για πεζούς και οχήματα και θα προτείνει κατάλληλες δραστηριότητες για το πάρκο καθώς και ψηφιακές λύσεις. Επίσης, θα καθορίσει τις προδιαγραφές των υποέργων που είναι απαραίτητα για τη δημιουργία του πάρκου. Η υλοποίηση του σχεδίου όπως το άνοιγμα τμημάτων υπόγειων στοών στους επισκέπτες, η δημιουργία κέντρου επισκεπτών κ.λπ. θα συμβαδίσει με την απόκτηση δικαιωμάτων ιδιοκτησίας ή νομής επί των διαφόρων εκτάσεων και κτιρίων του αρχαιολογικού χώρου και την εξασφάλιση της απαραίτητης χρηματοδότησης.
Έχουν γίνει οι προπαρασκευαστικές ενέργειες και προχωράμε για την εξασφάλιση της σύμφωνης γνώμης του Υπουργείου Πολιτισμού και για να ολοκληρώσουμε την απαιτούμενη χρηματοδότηση από δωρητές, ελπίζοντας να ξεκινήσει η εκπόνηση του Γενικού Στρατηγικού Σχεδίου πριν από το τέλος του 2022.
